Yazan: Özgür Çetin Pazartesi, 12 Ekim 2009 16:23
Ürüne Genel Bakış
SONUÇ Dünyanın seri üretim ilk hibrit aracı olan Prius, yakıtı adeta koklaması, geniş iç hacmi ve gelişmiş teknolojik özellikleri ile benden olumlu puanlar aldı. Otomobil hakkında artı ve eksileri anlamında yorum yapmıyorum çünkü test ettiğim bu araç satışa sunulan veya sunulacak bir versiyon değil. Ülkemizde üçüncü nesil Prius satılacak. Test modelimiz ise ikinci nesil Prius idi. Genel olarak beğendiğim Prius, gelecekte karşımıza çıkabilecek ekolojik araçların nasıl olacağına dair güzel ipuçları içeriyor.
Farklı bir otomobil olan elektrikli Toyota Prius teknolojik yönü ile inceleme konuğumuz oldu.
Teknoloji çok gelişse de bazı alanlarda aslında yıllar önce düzenlenen temel mantık değişmiyor. Otomobil de bu sektörlerden biri. Uzun yıllardır otomobillerin hareket etme teknolojilerinde çok ciddi değişiklikler yaşanmadı: Fosil yakıtlardan (benzin ya da motorin) elde edilen enerji kinetik enerjiye çevriliyor. Bütün otomobillerde bu mantık kullanılıyor. Son yıllarda yaygınlaşan LPG yakıtı da fosil yakıtlara ek olarak kullanılmaya başlandı.
Elektrikli otomobil hayali uzun yıllardır otomobil sektöründe gündemini koruyan bir teknoloji. Bu tip araçların önündeki en büyük sorun elektrik enerjisini depolayan sistemlerin büyük, hantal ve çok yer kaplamaları. Halen bu sorunu çözebilecek bir teknoloji bulunmasa da son yıllarda bu alanda epey mesafe kat edildiğini söyleyebilirim.
Seri olarak üretilen ilk elektrikli otomobil olan Toyota Prius ise hibrit olarak anılan otomobillere güzel bir örnek. Henüz ülkemizde satılmayan bu otomobilin en önemli özelliği belli bir hıza çıkana kadar (ki genelde bu rakam saatte 50 km ile sınırlı) elektrik motorundan güç alması. Tabi üzerindeki akülerin şarjı yeterli ise böyle bir özelliği kullanabiliyorsunuz.
Bu farklı incelemede fikirleri ile bana yardımcı olan Mynet Otomobil Editörü Onur Arseven’e teşekkür etmek de isterim. Benim yazım daha çok olayın teknolojik yönü ile ilgili oldu. Kendisinin Prius’un otomobil ve sürüş özellikleri ile ilgili bir incelemesi de olacak. Bu anlamda bir beklentiniz varsa Onur’un incelemesini okumanızı tavsiye ederim.
TEKNİK VERİLERPrius’un test ettiğimiz versiyonu 1500 cc motor hacmine sahip benzinli modeli oldu. İkinci nesil Prius olarak da tanınan bu cihaz ülkemizde satılmadı ve satılmayacakta. Ancak Toyota, elektrikli otomobillere aşina sağlanması amacıyla test amaçlı olarak bu otomobillerden Türkiye’de test ettiriyor.
1500 cc hacimli bu motorun sağladığı güç ise 77 beygir. Maksimum hızı da 170 km olan otomobilin ağırlığı ise 1300 kg. Otomobili CVT adı verilen bir şanzıman türü harekete geçiriyor. Bu türün en önemli özelliği dişli oranlarına sahip olmaması. Gövde biraz ağır olsa da otomobilin hızlanması fena değil. Aileler için yeteri ataklığa sahip olduğunu söyleyebilirim. Yine de otomobilin zaman zaman hızlı hareket edemediğini belirteyim. Zaten muhtemelen bu yüzden Toyota üçüncü nesil Prius’larda motor hacmini 1800 cc’ye çıkarttı.
ELEKTRİKLİ MOTOROtomobilin elektrikli olan ikinci motoru ise 50 KW gücünde. Bu motora ek olarak bir akü beslemesi sağlanmış. Akünün şarjı ise benzinli motordan sağlanan enerji ile yapılıyor. Yani arabayı fişe takmaya falan gerek yok. Siz hareket ettikçe tekerleklerden gelen kinetik enerjinin bir kısmı akünün şarjı için kullanılıyor. Bu iş için gerekli olan aküler ise bagajda konumlandırılmış. Arka sıradaki yolcu koltuğunun hemen arkasında bulunan bu aküler kapaklı bir bölümün altında. Bu aküler bagajdan bir parça yer çalsa da genel olarak büyük olan bagaj (400 litre) ortalama kullanım için yeterli. Yine de çok çocuklu aileleri pek mutlu edeceğini söyleyemem.
KULLANIMPrius halen farklı Toyota otomobillerinde de kullanılan anahtarsız sisteme sahip. Alarm kumandasına benzeyen küçük bir anahtarlığı yanınızda taşımanız kapıların açılması ya da kapanması için yeterli. Aracı çalıştırmak içinse ön konsolde bulunan Start düğmesine basmanız gerekiyor. Kumandanın pili biter ya da herhangi bir durumda manuel müdahale etmek isterseniz diye standart bir anahtar sisteme entegre edilmiş. Kumandanın hemen yan yözünde bulunuyor bu özel anahtarı.
Prius hem elektrikli hem de benzinli motora sahip hibrit bir otomobil. Aküsü dolu ise (elektrik motorunu çalıştıracak özel aküden bahsediyorum) araba doğrudan elektrikli motordan güç alarak çalışıyor. Bu esnada dikkatli olmak gerekiyor çünkü neredeyse hiç ses duyulmuyor. Sessizce hareket eden cihaz çalışmıyormuş hissi uyandırıyor.
Otomobin vites sistemi tam otomatik. Vites kolu ise sürücünün yan tarafına değil de on konsole yetleştirilmiş. Vites topuzu ve sistemi de oldukça küçük. Benim gibi sürüş sırasında elini vites topuzuna koymayı sevenler için kötü bir haber. Vites kolu konsolde olunca sürücünün sağ tarafında büyük bir boşluk oluşuyor. Bu boşluk ise biri küçük diğeri büyük kapaklı iki göz tarafından kullanılmış. Bu gözlere bir şeyler koymak mümkün. Ayrıca büyük olan gözde çakmak çışı ve AUX girişi bulunuyor.
Saatte 50 km hıza ulaşılınca benzinli motor otomatik olarak devreye giriyor. Bu hıza çıkmasanız da elektrikli motorla gidebileceğiniz en fazla mesafe 2 km. Sonra yine benzinli motor devreye giriyor. Ayrıca bazen 50 km’ye çıkmadan da benzinli motoru devreye almak mümkün. Örneğin gaza sonuna kadar basarsanız otomobil aniden benzinli motora geçiş yapıyor. Tabi bunu cihaz otomatik olarak yapıyor. Bu geçişi herhangi bir şekilde anlamak zor. Sessiz ve yumuşak bir şekilde elektrik ve benzin motorları arasında geçiş yapılıyor. Sürücü hangi motoru kullanıcığını belirleme opsiyonuna sahip değil. Daha doğrusu sadece elektrikli motoru kullanabilsin diye Ev işaretine sahip bir düğme bulunuyor. Bu özelliği ancak pil gücü yeterli ise kullanabiliyorsunuz. Yani sadece benzinli motoru kullan demeniz mümkün değil.
Pilin ve aracın o anki durumunu orta konsolde bulunan bilgi ekranından alabiliyorsunuz. Bu ekranda pil gücü, o an hangi motordan enerji aldığınız, şarj durumları ve otomobil ile ilgili diğer bilgilere (klima, harita –Türkiye haritası yok-, telefon sistemi –Bluetooth desteği var-, yakıt miktarı) ulaşmak mümkün. Ekranın dokunmatik olması önemli bir ayrıntı. Kullanımı kolaylaştıran dokunmatik ekran özellikle teknoloji meraklısı kullanıcıların aşina olduğu bir arayüz sunuyor.
Prius’u geri vitese aldığınızda otomatik olarak devreye giren bir kamera sistemi bulunuyor. Gerekli olan kamera hemen plakanın sağına konumlandırılmış ve park ederken büyük kolaylık sağlıyor. Yapısı itibariyle iri bir otomobil olan Prius’un arka bölümünü park sırasında tahmin etmek zaman zaman zor olabiliyor. Bu kamera sistemi çok fayda sağlıyor . Ayrıca ayne kamera sistemi kendine kendine park sistemini kullanırken de devreye giriyor. Bu kamera sistemini çok beğendim ve umarım uzun vadede yaygınlaşır.
KENDİ KENDİNE PARK SİSTEMİPrius’un bir diğer teknoloji özelliği ise kendi kendine park edebilmesi. Ancak bunu tam otomatik olarak yapmıyor. Yani mutlaka kullanıcı müdahalesi gerekiyor. Prius’ta direksiyonun sol tarafında bulunan boşlukta Park düğmesi mevut. Bu düğmeye basınca ekranda park etme şeklini ayarlayabileceğiniz simgeler çıkıyor. Otomobil arka arkaya ya da yan yana park etmiş araçlar için bu tip bir sistem sunuyor. Yan yana park etmiş araçlarda bence bu sistem çok lazım değil çünkü zaten birçcok kullanıcı bu tih bir yere park edebiliyor. Ancak arka arkaya park edip aralarında sadece bir otomobillik alanlar kalan cihazlarda faydalı olabilecek bir sistem. Ancak sistem kullanıcı müdahalesine ihtiyaç duyuyor. Sistem sadece kamera ile yeri gösterip, direksiyon hareketlerini yapıyor. Kullanıcı ise frene hafifçe basarak hareketi sağlıyor.
Bence geliştirilmesi gereken bir sistem ama internetteki videolardan gördüğüm kadarıyla 2010 model Prius’ta da benzer durum sürüyor. Yani cihaz kendine kendine tam anlamıyla park edemiyor. Yine de bu haliyle de olsa güzel bir teknoloji.
YAKIT TÜKETİMİElbette konu elektrikli otomobiller olunca ilk akla gelen yakıt tüketimi. Prius bu konuda oldukça cimri. 1500 cc bir motora sahip olmasına rağmen İstanbul trafiğinde yaptığımız ölçümlerde otomobilin ortalama 5.5 litre yaktığını gördük. Bu değer fabrika verilerinin üstünde ancak bu ebatta bir motora sahip otomobil için ortalamanın epey altında.
Yani karşımızda az yakıt tüketen bir otomobil var. Elektrik motoru gerçekten işe yarıyor ve günlük kullanımda şehir içi mesafelerde fazlasıyla aktif olarak kullanmak da mümkün.
SONUÇDünyanın seri üretim ilk hibrit aracı olan Prius, yakıtı adeta koklaması, geniş iç hacmi ve gelişmiş teknolojik özellikleri ile benden olumlu puanlar aldı. Otomobil hakkında artı ve eksileri anlamında yorum yapmıyorum çünkü test ettiğim bu araç satışa sunulan veya sunulacak bir versiyon değil. Ülkemizde üçüncü nesil Prius satılacak. Test modelimiz ise ikinci nesil Prius idi. Genel olarak beğendiğim Prius, gelecekte karşımıza çıkabilecek ekolojik araçların nasıl olacağına dair güzel ipuçları içeriyor.
Teknoloji çok gelişse de bazı alanlarda aslında yıllar önce düzenlenen temel mantık değişmiyor. Otomobil de bu sektörlerden biri. Uzun yıllardır otomobillerin hareket etme teknolojilerinde çok ciddi değişiklikler yaşanmadı: Fosil yakıtlardan (benzin ya da motorin) elde edilen enerji kinetik enerjiye çevriliyor. Bütün otomobillerde bu mantık kullanılıyor. Son yıllarda yaygınlaşan LPG yakıtı da fosil yakıtlara ek olarak kullanılmaya başlandı.
Elektrikli otomobil hayali uzun yıllardır otomobil sektöründe gündemini koruyan bir teknoloji. Bu tip araçların önündeki en büyük sorun elektrik enerjisini depolayan sistemlerin büyük, hantal ve çok yer kaplamaları. Halen bu sorunu çözebilecek bir teknoloji bulunmasa da son yıllarda bu alanda epey mesafe kat edildiğini söyleyebilirim.
Seri olarak üretilen ilk elektrikli otomobil olan Toyota Prius ise hibrit olarak anılan otomobillere güzel bir örnek. Henüz ülkemizde satılmayan bu otomobilin en önemli özelliği belli bir hıza çıkana kadar (ki genelde bu rakam saatte 50 km ile sınırlı) elektrik motorundan güç alması. Tabi üzerindeki akülerin şarjı yeterli ise böyle bir özelliği kullanabiliyorsunuz.
Bu farklı incelemede fikirleri ile bana yardımcı olan Mynet Otomobil Editörü Onur Arseven’e teşekkür etmek de isterim. Benim yazım daha çok olayın teknolojik yönü ile ilgili oldu. Kendisinin Prius’un otomobil ve sürüş özellikleri ile ilgili bir incelemesi de olacak. Bu anlamda bir beklentiniz varsa Onur’un incelemesini okumanızı tavsiye ederim.
TEKNİK VERİLERPrius’un test ettiğimiz versiyonu 1500 cc motor hacmine sahip benzinli modeli oldu. İkinci nesil Prius olarak da tanınan bu cihaz ülkemizde satılmadı ve satılmayacakta. Ancak Toyota, elektrikli otomobillere aşina sağlanması amacıyla test amaçlı olarak bu otomobillerden Türkiye’de test ettiriyor.
1500 cc hacimli bu motorun sağladığı güç ise 77 beygir. Maksimum hızı da 170 km olan otomobilin ağırlığı ise 1300 kg. Otomobili CVT adı verilen bir şanzıman türü harekete geçiriyor. Bu türün en önemli özelliği dişli oranlarına sahip olmaması. Gövde biraz ağır olsa da otomobilin hızlanması fena değil. Aileler için yeteri ataklığa sahip olduğunu söyleyebilirim. Yine de otomobilin zaman zaman hızlı hareket edemediğini belirteyim. Zaten muhtemelen bu yüzden Toyota üçüncü nesil Prius’larda motor hacmini 1800 cc’ye çıkarttı.
ELEKTRİKLİ MOTOROtomobilin elektrikli olan ikinci motoru ise 50 KW gücünde. Bu motora ek olarak bir akü beslemesi sağlanmış. Akünün şarjı ise benzinli motordan sağlanan enerji ile yapılıyor. Yani arabayı fişe takmaya falan gerek yok. Siz hareket ettikçe tekerleklerden gelen kinetik enerjinin bir kısmı akünün şarjı için kullanılıyor. Bu iş için gerekli olan aküler ise bagajda konumlandırılmış. Arka sıradaki yolcu koltuğunun hemen arkasında bulunan bu aküler kapaklı bir bölümün altında. Bu aküler bagajdan bir parça yer çalsa da genel olarak büyük olan bagaj (400 litre) ortalama kullanım için yeterli. Yine de çok çocuklu aileleri pek mutlu edeceğini söyleyemem.
KULLANIMPrius halen farklı Toyota otomobillerinde de kullanılan anahtarsız sisteme sahip. Alarm kumandasına benzeyen küçük bir anahtarlığı yanınızda taşımanız kapıların açılması ya da kapanması için yeterli. Aracı çalıştırmak içinse ön konsolde bulunan Start düğmesine basmanız gerekiyor. Kumandanın pili biter ya da herhangi bir durumda manuel müdahale etmek isterseniz diye standart bir anahtar sisteme entegre edilmiş. Kumandanın hemen yan yözünde bulunuyor bu özel anahtarı.
Prius hem elektrikli hem de benzinli motora sahip hibrit bir otomobil. Aküsü dolu ise (elektrik motorunu çalıştıracak özel aküden bahsediyorum) araba doğrudan elektrikli motordan güç alarak çalışıyor. Bu esnada dikkatli olmak gerekiyor çünkü neredeyse hiç ses duyulmuyor. Sessizce hareket eden cihaz çalışmıyormuş hissi uyandırıyor.
Otomobin vites sistemi tam otomatik. Vites kolu ise sürücünün yan tarafına değil de on konsole yetleştirilmiş. Vites topuzu ve sistemi de oldukça küçük. Benim gibi sürüş sırasında elini vites topuzuna koymayı sevenler için kötü bir haber. Vites kolu konsolde olunca sürücünün sağ tarafında büyük bir boşluk oluşuyor. Bu boşluk ise biri küçük diğeri büyük kapaklı iki göz tarafından kullanılmış. Bu gözlere bir şeyler koymak mümkün. Ayrıca büyük olan gözde çakmak çışı ve AUX girişi bulunuyor.
Saatte 50 km hıza ulaşılınca benzinli motor otomatik olarak devreye giriyor. Bu hıza çıkmasanız da elektrikli motorla gidebileceğiniz en fazla mesafe 2 km. Sonra yine benzinli motor devreye giriyor. Ayrıca bazen 50 km’ye çıkmadan da benzinli motoru devreye almak mümkün. Örneğin gaza sonuna kadar basarsanız otomobil aniden benzinli motora geçiş yapıyor. Tabi bunu cihaz otomatik olarak yapıyor. Bu geçişi herhangi bir şekilde anlamak zor. Sessiz ve yumuşak bir şekilde elektrik ve benzin motorları arasında geçiş yapılıyor. Sürücü hangi motoru kullanıcığını belirleme opsiyonuna sahip değil. Daha doğrusu sadece elektrikli motoru kullanabilsin diye Ev işaretine sahip bir düğme bulunuyor. Bu özelliği ancak pil gücü yeterli ise kullanabiliyorsunuz. Yani sadece benzinli motoru kullan demeniz mümkün değil.
Pilin ve aracın o anki durumunu orta konsolde bulunan bilgi ekranından alabiliyorsunuz. Bu ekranda pil gücü, o an hangi motordan enerji aldığınız, şarj durumları ve otomobil ile ilgili diğer bilgilere (klima, harita –Türkiye haritası yok-, telefon sistemi –Bluetooth desteği var-, yakıt miktarı) ulaşmak mümkün. Ekranın dokunmatik olması önemli bir ayrıntı. Kullanımı kolaylaştıran dokunmatik ekran özellikle teknoloji meraklısı kullanıcıların aşina olduğu bir arayüz sunuyor.
Prius’u geri vitese aldığınızda otomatik olarak devreye giren bir kamera sistemi bulunuyor. Gerekli olan kamera hemen plakanın sağına konumlandırılmış ve park ederken büyük kolaylık sağlıyor. Yapısı itibariyle iri bir otomobil olan Prius’un arka bölümünü park sırasında tahmin etmek zaman zaman zor olabiliyor. Bu kamera sistemi çok fayda sağlıyor . Ayrıca ayne kamera sistemi kendine kendine park sistemini kullanırken de devreye giriyor. Bu kamera sistemini çok beğendim ve umarım uzun vadede yaygınlaşır.
KENDİ KENDİNE PARK SİSTEMİPrius’un bir diğer teknoloji özelliği ise kendi kendine park edebilmesi. Ancak bunu tam otomatik olarak yapmıyor. Yani mutlaka kullanıcı müdahalesi gerekiyor. Prius’ta direksiyonun sol tarafında bulunan boşlukta Park düğmesi mevut. Bu düğmeye basınca ekranda park etme şeklini ayarlayabileceğiniz simgeler çıkıyor. Otomobil arka arkaya ya da yan yana park etmiş araçlar için bu tip bir sistem sunuyor. Yan yana park etmiş araçlarda bence bu sistem çok lazım değil çünkü zaten birçcok kullanıcı bu tih bir yere park edebiliyor. Ancak arka arkaya park edip aralarında sadece bir otomobillik alanlar kalan cihazlarda faydalı olabilecek bir sistem. Ancak sistem kullanıcı müdahalesine ihtiyaç duyuyor. Sistem sadece kamera ile yeri gösterip, direksiyon hareketlerini yapıyor. Kullanıcı ise frene hafifçe basarak hareketi sağlıyor.
Bence geliştirilmesi gereken bir sistem ama internetteki videolardan gördüğüm kadarıyla 2010 model Prius’ta da benzer durum sürüyor. Yani cihaz kendine kendine tam anlamıyla park edemiyor. Yine de bu haliyle de olsa güzel bir teknoloji.
YAKIT TÜKETİMİElbette konu elektrikli otomobiller olunca ilk akla gelen yakıt tüketimi. Prius bu konuda oldukça cimri. 1500 cc bir motora sahip olmasına rağmen İstanbul trafiğinde yaptığımız ölçümlerde otomobilin ortalama 5.5 litre yaktığını gördük. Bu değer fabrika verilerinin üstünde ancak bu ebatta bir motora sahip otomobil için ortalamanın epey altında.
Yani karşımızda az yakıt tüketen bir otomobil var. Elektrik motoru gerçekten işe yarıyor ve günlük kullanımda şehir içi mesafelerde fazlasıyla aktif olarak kullanmak da mümkün.
SONUÇDünyanın seri üretim ilk hibrit aracı olan Prius, yakıtı adeta koklaması, geniş iç hacmi ve gelişmiş teknolojik özellikleri ile benden olumlu puanlar aldı. Otomobil hakkında artı ve eksileri anlamında yorum yapmıyorum çünkü test ettiğim bu araç satışa sunulan veya sunulacak bir versiyon değil. Ülkemizde üçüncü nesil Prius satılacak. Test modelimiz ise ikinci nesil Prius idi. Genel olarak beğendiğim Prius, gelecekte karşımıza çıkabilecek ekolojik araçların nasıl olacağına dair güzel ipuçları içeriyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yukarıda özellikleri, incelemesi, resimleri, fiyatı veya yorumlarını okuduğunuz ürün ile ilgili sizinde değerli yorumlarınızı bekliyoruz.